Już po raz czwarty w stolicy Dolnego Śląska odbyła się międzynarodowa konferencja Metale towarzyszące w przemyśle metali nieżelaznych". Trzy  poprzednie  konferencje poświęcone technologiom otrzymywania i zastosowaniom metali towarzyszących miały miejsce w  latach 2008,  2010 i 2013 i organizowane były  przez Instytut Metali Nieżelaznych i KGHM Ecoren S.A. Organizatorami tegorocznej edycji byli  KGHM Polska Miedź S.A.,  Instytut Metali Nieżelaznych, KGHM Cuprum Sp. z o.o. oraz Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Metali Nieżelaznych.

Trwająca w dniach 15-17 czerwca br. konferencja odbywała się pod hasłem „Metale towarzyszące kluczem do efektywnego wykorzystania zasobów w gospodarce cyrkulacyjnej. Konferencja zgromadziła przedstawicieli firm i ośrodków badawczych z wielu krajów, w tym m.in. z Wielkiej Brytanii, Bułgarii, Niemiec, Republiki Południowej Afryki, Kazachstanu. Uczestników konferencji przywitali: przewodniczący konferencji prof. Zbigniew Śmieszek, dyrektor IMN, przewodniczący komitetu naukowo-programowego  konferencji dr inż. Andrzej Chmielarz, prof.IMN. Oficjalnego otwarcia konferencji w imieniu  prezesa KGHM Polska Miedź S.A. dokonał Rafał Pawełczak, Dyrektor Naczelny ds. Badań i Innowacji KGHM.

W swoim wystąpieniu prof.Z. Śmieszek nakreślił ogólny obraz metalurgii i metali towarzyszących w polskim przemyśle metali nieżelaznych. Podkreślił, że  Polska jest czołowym producentem miedzi i srebra w skali światowej, jest też dużym producentem cynku  i ołowiu. Produkcja miedzi i srebra w naszym kraju oparta jest o rudy krajowe zawierające takie metale towarzyszące jak Ag, platynowce, Pb, Ni, Se, Re, które są odzyskiwane w pełni , a także w mniejszych ilościach Zn i Co, których odzysk wymaga dalszych badań. Dużym problemem w skali światowej jest arsen.  Kompleksowy odzysk metali towarzyszących jest stale przedmiotem intensywnych badań dla ich optymalnego zagospodarowania, a w przypadku arsenu – bezpiecznego deponowania. W metalurgii cynku do metali towarzyszących należą: Pb, Cd, Ag, In, Sn, Sb, Cu, a stopień odzysku tych metali jest zróżnicowany. W metalurgii ołowiu w Polsce odzyskuje się : Ag, Sn, Cu, Sb. Jednocześnie trzeba mieć na uwadze stale rosnące znaczenie metali towarzyszących w skali światowej.

Dr inż. Andrzej Chmielarz w swym wystąpieniu nawiązał do hasła konferencji, które ma swe źródło w dokonanej w Europie już osiem lat temu zmianie w spojrzeniu na znaczenie surowców dla rozwoju gospodarki. Celem nowej strategii surowcowej jest zapewnienie bezpieczeństwa Europy poprzez wsparcie zrównoważonego rozwoju europejskiego potencjału surowcowego, zapewnienie równego dostępu do dostaw z krajów trzecich oraz poprawa efektywności wykorzystania surowców mineralnych i recyklingu, w czym znakomicie mieszczą się badania, rozwój i wdrożenia dotyczącego odzysku metali towarzyszących.  

W imieniu prezesa KGHM Polska Miedź S.A. głos zabrał dyrektor R. Pawełczak, który odczytał pismo prezesa Krzysztofa Skóry , skierowane do uczestników konferencji „ Przyjąłem z satysfakcją zaproszenie do Komitetu Honorowego konferencji , mając świadomość jak ważna dla polskiego przemysłu oraz KGHM Polska Miedź  tematyka jest podejmowana. Jestem przekonany, ze główny cel konferencji, jakim jest wskazanie kierunków rozwoju w zakresie odzysku i zastosowania metali towarzyszących zostanie osiągnięty „ .

Wagę metali towarzyszących we współczesnym przemyśle coraz bardziej doceniają nie tylko jednostki naukowe, ale również firmy, co znalazło swój wyraz  zarówno w referatach  wygłoszonych podczas konferencji oraz uczestnikach. Ogółem podczas konferencji w trakcie  pięciu  sesji zostało wygłoszonych 27 referatów.

W pierwszej sesji Analizę występowania pierwiastków krytycznych w najważniejszych produktach ciągów technologicznych KGHM Polska Miedź S.A. wraz z oceną perspektyw ich odzysku przedstawił R.Konefał z KGHM Polska Miedź S.A., zagadnienie  optymalizacji produkcji ołowiu surowego w Hucie Miedzi Głogów zreferowała K. Kwiatkowska , o odzysku metali z zastosowaniem pieca łukowego na prąd stały mówiła Isabel Geldenhuys z firmy MINTEK.

Wyniki badań naukowych w zakresie otrzymywania metali towarzyszących przedstawili w swoich referatach m.in naukowcy z :

• Politechniki Wrocławskiej,  T.Chmielewski : Hydrometalurgia w odzyskiwaniu metali z koncentratów KGHM, M.Duchnowska: Porównanie selektywności wzbogacania w ołów we flotacji w układzie technologicznym ZWR Lubin
• Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, P.Palimąka: Odzysk cyny ze zgarów pochodzących z rafinacji ołowiu,
• Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej, T.Smoliński: Zastosowanie radioznaczników w rozwoju technologii hydrometalurgicznych,
• PIAP, J.Szałatkiewicz : Plazmowa technologia przetwarzania odpadów elektronicznych obwodów drukowanych dla odzysku metali,
• G.E.O.S. Ingenieurgesellschaft MB, R.Kermer: Bioługowanie odpadów flotacyjnych zawierających rezydualne siarczki oraz odzysk cynku i indu z roztworu po ługowaniu
• oraz Instytutu Metali Nieżelaznych: A.Cybulski:Technologia przerobu ołowiu bizmutowego na ołów surowy i stop Pb-Bi o zawartości powyżej 10% Bi, Z.Szołomicki : Usuwanie arsenu w postać skorodytu z wybranego materiału arsenonośnego metodą bezciśnieniową – skala ¼ techniczna, D.Kopyto : Sposoby obniżenia zawartości srebra w katodach miedzianych otrzymywanych w procesie elektrorafinacji miedzi, E.Szydłowska-Braszak:  Odzysk wolframu ze złomów z zastosowaniem technologii stopionych soli
  

Z dużym zainteresowaniem spotkał się referat  EIT RawMaterials – Paneuropejska sieć doskonałości w zakresie surowców mineralnych, przedstawiony przez Ernsta Lutza, omawiający formy działania i strukturę inicjatywy EIT RawMaterials.

Ważnym elementem konferencji było III seminarium pt. Ren – wytwarzanie, przetwórstwo i recykling, w trakcie którego swoje referaty zaprezentowali m.in., L.Agapova z Centrum Surowców Metalurgicznych i Wzbogacania, Kazachstan - Odzysk renu z odpadów żaroodpornych nadstopów na bazie niklu, G.Jarczyk z ALD Vacuum Technologies GmbH :Zaawansowane metody próżniowego topienia metali i stopów wysokotopliwych. O rozwoju  światowych technologii odzysku renu mówiła K.Leszczyńska - Sejda z Instytutu Metali Nieżelaznych, referat nt.proszków kompozytowych molibdenowo-renowych   jako materiale  spełniającym wysokie wymagania umożlwiające pracę  elementów   konstrukcyjnych w trudnych warunkach, przedstawiła A.Wrona z IMN.

Uczestnicy konferencji podkreślali ciekawy dobór tematów i dobrą organizację konferencji – organizatorzy oprócz wykładów przygotowali też wycieczkę techniczną do KGHM Polska Miedź S.A. – zwiedzanie składowiska odpadów poflotacyjnych „Żelazny Most”.

Pracowaliśmy intensywnie przez trzy dni, dyskutowaliśmy zagadnienia  przedstawione w 27 referatach. To dowód, jak ogromną wagę ośrodki naukowe i firmy przywiązują do prac mających na celu udoskonalanie technologii otrzymywania i recyklingu metali towarzyszących oraz rozwój nowych materiałów, które je zawierają – podkreślał na zakończenie konferencji dr inż. Andrzej Chmielarz z Instytutu Metali Nieżelaznych, przewodniczący komitetu naukowo-programowego. – Mam nadzieję, że  spotkamy się na obradach piątej  konferencji, którą planujemy zorganizować za kolejne trzy lata.

Patronami medialnymi konferencji były: magazyny branżowe : Rudy Metale Nieżelazne Recykling oraz Magazyn Hutniczy